Âm dương xô lệch, Nguyệt đức hợp, Quốc ấn, Tiết độ Tuổi già được an lạc. Họ thường đào sâu suy nghĩ hơn lặn ngụp trong các cảm giác, mặc dù đôi khi họ cũng khá giàu cảm xúc mà không tự nhận biết mình như vậy. Một điều mà các bạn có Mũi tên Vàng này Bài viết Suy nghĩ về đạo đức sinh viên trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập hiện nay trình bày các nội dung chính sau: Sinh viên và các giá trị đạo đức hiện nay; Sự xem nhẹ thậm chí quay lưng lại với các giá trị truyền thống của dân tộc; Sự mờ nhạt và lệch. Suy nghĩ theo hướng tích cực và lạc quan sẽ mang đến cho bạn một nội tâm an hòa và cơ thể tràn trề sức sống. Nhưng suy nghĩ lệch lạc lại khiến bạn có cái nhìn tiêu cực về bản thân và những người xung quanh. 15 kiểu suy nghĩ lệch lạc mà ai cũng có ít nhiều Nghị luận về góc nhìn khác suy nghĩ khác - Top 2 bài văn nghị luận xã hội hay nhất bàn về góc nhìn khác suy nghĩ khác trong cuộc sống con người.. Đề bài: Trình bày suy nghĩ về vai trò, ý nghĩa của góc nhìn khác suy nghĩ khác.. Camnangbep.com cũng giúp giải đáp những vấn đề sau đây: Những suy nghĩ lệch lạc về Marketing !!! Theo Phillip Kotler, marketing là những hoạt động của con người hướng vào việc đáp ứng những nhu cầu và ước muốn của người tiêu dùng thông qua quá trình trao đổi. Tuy nhiên có nhiều người làm marketing nhưng không hiểu về marketing GqaA2. Đời sốngSống đẹp 05/06/15, 0551 Bạn có biết suy nghĩ cũng ảnh hưởng tới sức khỏe tinh thần và thể chất của bạn? Suy nghĩ theo hướng tích cực và lạc quan sẽ mang đến cho bạn một nội tâm an hòa và cơ thể tràn trề sức sống. Nhưng suy nghĩ lệch lạc lại khiến bạn có cái nhìn tiêu cực về bản thân và những người xung quanh. Vậy, làm sao để nhận biết những suy nghĩ lệch lạc ấy? Dưới đây là 15 lối suy nghĩ lệch lạc được giải thích trong cuốn sách “Thoughts and Feelings Taking Control of Your Moods and Your Life” tạm dịch Suy nghĩ và cảm xúc Làm chủ tâm trạng và cuộc sống của bạn do các tác giả Matthew McKay PhD, Martha Davis PhD, và Patrick Fanning nghiên cứu và trình bày. Sàng lọc Bạn tập trung vào các chi tiết tiêu cực và phóng đại chúng lên, cùng lúc đó bỏ ra ngoài mọi khía cạnh tích cực của sự việc. Một chi tiết đơn lẻ có thể được chọn ra, và rồi toàn bộ sự việc sẽ mang màu sắc của chi tiết đó. Khi bạn tách riêng những điều tiêu cực khỏi bối cảnh, bạn sẽ khiến chúng lớn hơn và tồi tệ hơn so với thực tế. Suy nghĩ phân cực Mọi thứ đều đen hay trắng, tốt hay xấu; bạn phải là người hoàn hảo, nếu không thì là thất bại… không có vị trí ở giữa, không có sự trung dung. Khái quát hóa Bạn đi đến kết luận chung dựa trên một sự kiện đơn lẻ hoặc một ít chứng cứ. Nếu điều gì xấu xảy ra một lần, bạn sẽ cho rằng nó lại tiếp tục nhiều lần xảy ra. “Luôn luôn” và “không bao giờ” là những dấu hiệu cho thấy bạn đang suy nghĩ theo lối này. Kiểu suy nghĩ vội vàng có thể đưa đến một cuộc sống bị hạn chế, bởi bạn tránh các thất bại trong tương lai chỉ dựa trên một sự việc, sự kiện đơn lẻ. Đọc trước suy nghĩ Không cần mọi người lên tiếng, bạn đã biết họ đang có cảm giác gì và lý do tại sao họ lại hành động theo cách đó. Đặc biệt, bạn có khả năng tiên đoán mọi người có cảm nhận như thế nào về bạn. Việc đọc trước suy nghĩ phụ thuộc vào một quá trình gọi là “phép chiếu”. Bạn tưởng tượng rằng mọi người cũng cảm nhận và phản ứng với mọi thứ giống như bạn. Vì vậy, bạn không quan sát hay lắng nghe đủ cẩn thận và không nhận ra rằng họ thực sự có khác biệt. Những người đọc trước suy nghĩ sẽ đi đến các kết luận chủ quan, nhưng lại không kiểm tra xem liệu điều đó có đúng với những người khác hay không. Biến mọi thứ thành hiểm họa Bạn kì vọng thảm họa sẽ xảy ra. Bạn chú ý hoặc nghe về một vấn đề và rồi bắt đầu nghĩ “điều gì sẽ xảy ra nếu…” Điều gì sẽ xảy ra nếu bi kịch ập đến? Điều gì sẽ xảy ra nếu chuyện tồi tệ đến với tôi?… Riêng tư hóa Nghĩ rằng những điều mọi người làm hoặc nói đều là một loại phản ứng nào đó đối với bạn. Bạn cũng so sánh bản thân mình với những người khác và cố xác định xem ai thông minh hơn, ai ưa nhìn hơn, Nhầm lẫn về khả năng kiểm soát Nếu bạn cảm thấy mình bị kiểm soát quá nhiều bởi các yếu tố bên ngoài, bạn sẽ nhìn nhận bản thân là bất lực, nạn nhân của số phận. Ngược lại, nếu bạn đặt cho mình quá nhiều sự kiểm soát, bạn có xu hướng trách nhiệm cho nỗi đau và hạnh phúc của mọi người xung quanh. Nhầm lẫn về sự công bằng Bạn cảm thấy bực bội vì cho rằng mình biết thế nào là công bằng, nhưng những người khác lại không đồng ý với bạn, hay không hành xử giống như quan điểm “công bằng” của bạn. Đổ lỗi Bạn cho rằng người khác phải chịu trách nhiệm cho những đau khổ của bạn, hoặc ngược lại, đổ lỗi cho bản thân về mọi vấn đề. Thông thường, đổ lỗi là hành động khiến người khác phải chịu trách nhiệm cho những lựa chọn và quyết định của cá nhân bạn. Trong các hệ thống đổ lỗi, bạn từ chối quyền và trách nhiệm của mình để nhấn mạnh nhu cầu của bản thân, từ chối, hoặc bỏ đi nơi khác để tìm những gì bạn muốn. Quá quy tắc Bạn có cả một danh sách các quy tắc cứng nhắc quy định bạn và những người khác nên hành xử ra sao. Những ai phá vỡ quy tắc này sẽ khiến bạn tức giận, và bạn cảm thấy tội lỗi nếu chính mình vi phạm nguyên tắc đó. Một khuôn mẫu khó mà áp dụng cho tất cả mọi người Tư duy dựa trên cảm xúc Bạn tin rằng những gì bạn cảm nhận là hoàn toàn đúng. Nếu bạn cảm thấy ngớ ngẩn và nhàm chán, vậy nghĩa là bạn thật sự ngớ ngẩn và nhàm chán. Nếu bạn cảm thấy tội lỗi, vậy chắc chắn bạn đã làm điều gì đó sai trái. Vấn đề của “tư duy theo cảm xúc” là xúc cảm của bạn có tương tác và tương quan với quá trình tư duy. Vì vậy, nếu bạn có những niềm tin và suy nghĩ lệch lạc thì xúc cảm của bạn sẽ phản ánh những điều lệch lạc đó. Ảo tưởng thay đổi người khác Bạn mong đợi người khác sẽ thay đổi để phù hợp với bạn, chỉ cần bạn đủ gây áp lực hoặc chiều chuộng họ. Bạn cần phải thay đổi mọi người bởi hy vọng được hạnh phúc của bạn dường như hoàn toàn phụ thuộc vào họ. Nhưng sự thật là, người duy nhất bạn có thể kiểm soát hoặc có hy vọng thay đổi là chính bản thân bạn. Nhận định ẩn bên dưới lối nghĩ này là bạn cho rằng hạnh phúc của bạn phụ thuộc vào hành động của người khác. Nhưng thực tế là hạnh phúc của bạn phụ thuộc vào hàng nghìn quyết định lớn nhỏ mà bạn đưa ra trong cuộc sống. Dán nhãn toàn thể Bạn khái quát một hoặc hai phẩm chất ở bản thân hoặc người khác thành một nhận định tiêu cực cho toàn thể. Dán nhãn toàn thể sẽ bỏ qua tất cả bằng chứng trái chiều, tạo nên một cái nhìn rập khuôn và một chiều về thế giới. Dãn nhãn cho bản thân có thể gây tác động tiêu cực đến sự tự tin của bạn; trong khi dán nhãn lên những người khác có thể dẫn tới nhận định bộp chộp, các vấn đề về mối quan hệ, và thành kiến. “Tôi luôn đúng” Bạn liên tục xem xét để chứng tỏ rằng ý kiến và hành động của bản thân là chính xác. Sai trái là điều không thể chấp nhận được và bạn sẽ làm mọi cách để chứng minh sự đúng đắn của mình. Ảo tưởng về phần thưởng Bạn mong đợi tất cả mọi hi sinh và từ bỏ lợi ích của mình sẽ được đền đáp, như thể có ai đó đang ghi sổ cho bạn. Bạn sẽ cảm thấy cay đắng khi phần thưởng không đến như kì vọng. Vấn đề chính là, mặc dù bạn luôn làm “điều tốt”, nhưng bạn lại không thực sự đặt tâm vào đó, bạn chỉ đang làm tổn hại bản thân cả về thể chất lẫn tinh thần. Hồng Liên biên dịch Xem thêm 18 nguyên tắc sống của Đức Đạt Lai Lạt Ma 17 hiệu ứng tâm lý thú vị tăng thêm lợi thế cho bạn khi giao tiếp Nghệ thuật nói chuyện của người xưa Bạn có biết suy nghĩ cũng ảnh hưởng tới sức khỏe tinh thần và thể chất của bạn? Suy nghĩ theo hướng tích cực và lạc quan sẽ mang đến cho bạn một nội tâm an hòa và cơ thể tràn trề sức sống. Nhưng suy nghĩ lệch lạc lại khiến bạn có cái nhìn tiêu cực về bản thân và những người xung làm sao để nhận biết những suy nghĩ lệch lạc ấy?​Dưới đây là 15 lối suy nghĩ lệch lạc được giải thích trong cuốn sách “Thoughts and Feelings Taking Control of Your Moods and Your Life” tạm dịch Suy nghĩ và cảm xúc Làm chủ tâm trạng và cuộc sống của bạn do các tác giả Matthew McKay PhD, Martha Davis PhD, và Patrick Fanning nghiên cứu và trình lọc Bạn tập trung vào các chi tiết tiêu cực và phóng đại chúng lên, cùng lúc đó bỏ ra ngoài mọi khía cạnh tích cực của sự việc. Một chi tiết đơn lẻ có thể được chọn ra, và rồi toàn bộ sự việc sẽ mang màu sắc của chi tiết đó. Khi bạn tách riêng những điều tiêu cực khỏi bối cảnh, bạn sẽ khiến chúng lớn hơn và tồi tệ hơn so với thực Suy nghĩ phân cực Mọi thứ đều đen hay trắng, tốt hay xấu; bạn phải là người hoàn hảo, nếu không thì là thất bại… không có vị trí ở giữa, không có sự trung Khái quát hóa Bạn đi đến kết luận chung dựa trên một sự kiện đơn lẻ hoặc một ít chứng cứ. Nếu điều gì xấu xảy ra một lần, bạn sẽ cho rằng nó lại tiếp tục nhiều lần xảy ra. “Luôn luôn” và “không bao giờ” là những dấu hiệu cho thấy bạn đang suy nghĩ theo lối này. Kiểu suy nghĩ vội vàng có thể đưa đến một cuộc sống bị hạn chế, bởi bạn tránh các thất bại trong tương lai chỉ dựa trên một sự việc, sự kiện đơn Đọc trước suy nghĩ Không cần mọi người lên tiếng, bạn đã biết họ đang có cảm giác gì và lý do tại sao họ lại hành động theo cách đó. Đặc biệt, bạn có khả năng tiên đoán mọi người có cảm nhận như thế nào về bạn. Việc đọc trước suy nghĩ phụ thuộc vào một quá trình gọi là “phép chiếu”. Bạn tưởng tượng rằng mọi người cũng cảm nhận và phản ứng với mọi thứ giống như bạn. Vì vậy, bạn không quan sát hay lắng nghe đủ cẩn thận và không nhận ra rằng họ thực sự có khác biệt. Những người đọc trước suy nghĩ sẽ đi đến các kết luận chủ quan, nhưng lại không kiểm tra xem liệu điều đó có đúng với những người khác hay Biến mọi thứ thành hiểm họa Bạn kì vọng thảm họa sẽ xảy ra. Bạn chú ý hoặc nghe về một vấn đề và rồi bắt đầu nghĩ “điều gì sẽ xảy ra nếu…” Điều gì sẽ xảy ra nếu bi kịch ập đến? Điều gì sẽ xảy ra nếu chuyện tồi tệ đến với tôi?…6. Riêng tư hóa Nghĩ rằng những điều mọi người làm hoặc nói đều là một loại phản ứng nào đó đối với bạn. Bạn cũng so sánh bản thân mình với những người khác và cố xác định xem ai thông minh hơn, ai ưa nhìn hơn, Nhầm lẫn về khả năng kiểm soát Nếu bạn cảm thấy mình bị kiểm soát quá nhiều bởi các yếu tố bên ngoài, bạn sẽ nhìn nhận bản thân là bất lực, nạn nhân của số phận. Ngược lại, nếu bạn đặt cho mình quá nhiều sự kiểm soát, bạn có xu hướng trách nhiệm cho nỗi đau và hạnh phúc của mọi người xung Nhầm lẫn về sự công bằng Bạn cảm thấy bực bội vì cho rằng mình biết thế nào là công bằng, nhưng những người khác lại không đồng ý với bạn, hay không hành xử giống như quan điểm “công bằng” của Đổ lỗi Bạn cho rằng người khác phải chịu trách nhiệm cho những đau khổ của bạn, hoặc ngược lại, đổ lỗi cho bản thân về mọi vấn đề. Thông thường, đổ lỗi là hành động khiến người khác phải chịu trách nhiệm cho những lựa chọn và quyết định của cá nhân bạn. Trong các hệ thống đổ lỗi, bạn từ chối quyền và trách nhiệm của mình để nhấn mạnh nhu cầu của bản thân, từ chối, hoặc bỏ đi nơi khác để tìm những gì bạn Quá quy tắc Bạn có cả một danh sách các quy tắc cứng nhắc quy định bạn và những người khác nên hành xử ra sao. Những ai phá vỡ quy tắc này sẽ khiến bạn tức giận, và bạn cảm thấy tội lỗi nếu chính mình vi phạm nguyên tắc khuôn mẫu khó mà áp dụng cho tất cả mọi người11. Tư duy dựa trên cảm xúc Bạn tin rằng những gì bạn cảm nhận là hoàn toàn đúng. Nếu bạn cảm thấy ngớ ngẩn và nhàm chán, vậy nghĩa là bạn thật sự ngớ ngẩn và nhàm chán. Nếu bạn cảm thấy tội lỗi, vậy chắc chắn bạn đã làm điều gì đó sai trái. Vấn đề của “tư duy theo cảm xúc” là xúc cảm của bạn có tương tác và tương quan với quá trình tư duy. Vì vậy, nếu bạn có những niềm tin và suy nghĩ lệch lạc thì xúc cảm của bạn sẽ phản ánh những điều lệch lạc Ảo tưởng thay đổi người khác Bạn mong đợi người khác sẽ thay đổi để phù hợp với bạn, chỉ cần bạn đủ gây áp lực hoặc chiều chuộng họ. Bạn cần phải thay đổi mọi người bởi hy vọng được hạnh phúc của bạn dường như hoàn toàn phụ thuộc vào họ. Nhưng sự thật là, người duy nhất bạn có thể kiểm soát hoặc có hy vọng thay đổi là chính bản thân bạn. Nhận định ẩn bên dưới lối nghĩ này là bạn cho rằng hạnh phúc của bạn phụ thuộc vào hành động của người khác. Nhưng thực tế là hạnh phúc của bạn phụ thuộc vào hàng nghìn quyết định lớn nhỏ mà bạn đưa ra trong cuộc Dán nhãn toàn thể Bạn khái quát một hoặc hai phẩm chất ở bản thân hoặc người khác thành một nhận định tiêu cực cho toàn thể. Dán nhãn toàn thể sẽ bỏ qua tất cả bằng chứng trái chiều, tạo nên một cái nhìn rập khuôn và một chiều về thế giới. Dãn nhãn cho bản thân có thể gây tác động tiêu cực đến sự tự tin của bạn; trong khi dán nhãn lên những người khác có thể dẫn tới nhận định bộp chộp, các vấn đề về mối quan hệ, và thành “Tôi luôn đúng” Bạn liên tục xem xét để chứng tỏ rằng ý kiến và hành động của bản thân là chính xác. Sai trái là điều không thể chấp nhận được và bạn sẽ làm mọi cách để chứng minh sự đúng đắn của Ảo tưởng về phần thưởng Bạn mong đợi tất cả mọi hi sinh và từ bỏ lợi ích của mình sẽ được đền đáp, như thể có ai đó đang ghi sổ cho bạn. Bạn sẽ cảm thấy cay đắng khi phần thưởng không đến như kì vọng. Vấn đề chính là, mặc dù bạn luôn làm “điều tốt”, nhưng bạn lại không thực sự đặt tâm vào đó, bạn chỉ đang làm tổn hại bản thân cả về thể chất lẫn tinh thần. Ai cũng muốn bản thân là một người suy nghĩ theo lý trí và logic, nhưng thực tế cho thấy, chúng ta liên tục chịu ảnh hưởng từ những tin tức không đáng tin cậy làm sai lệch đi suy nghĩ, niềm tin và tác động một phần không nhỏ đến cách chúng ta quyết định và phán đoán trong mọi việc diễn ra trong cuộc sống. Đôi khi những sai lệch này biểu hiện khá rõ ràng và bạn có thể dễ dàng nhận ra chúng, nhưng một số khác lại quá nhỏ nhặt đến mức bạn không hề biết đến sự xuất hiện của chúng. Sự chú ý của chúng ta luôn bị hạn chế vì vậy ít ai có thể đánh giá, nhìn nhận mọi việc ở nhiều khía cạnh, điều này ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình hình thành suy nghĩ, ý kiến và quyết định của chúng ta. Sau đây là một vài kiểu nhận thức khác nhau có ảnh hưởng lớn đến lối suy nghĩ, cách cư xử và cảm nhận mọi chuyện của bạn. 1. Xu hướng xác nhận kali9 / Getty Images Xu hướng xác nhận bắt nguồn từ những tình huống nhiều người chỉ thích lắng nghe những thông tin xác nhận ý kiến vốn có của họ. Thông qua sự “thiên vị” này, mọi người có xu hướng ủng hộ những điều họ đã tin là đúng. Xu hướng này sẽ được biểu hiện rõ ràng khi một ai đó đề cập đến các vấn đề như kiểm soát súng và hiệu ứng nhà kính. Thay vì lắng nghe phía đối lập và xem xét tất cả các sự kiện một cách hợp lý, mọi người chỉ đơn giản là tìm kiếm những điều “củng cố” những thông tin họ nghĩ là đúng. Trong nhiều trường hợp, mọi người đều có thể lắng nghe cùng một câu chuyện ở hai mặt và mỗi người sẽ xuất hiện trong đầu với một cách giải thích khác nhau mà họ cảm thấy phù hợp với quan điểm hiện có. Đây chính là dấu hiệu của xu hướng xác nhận, nó đang “thiên vị” những lập luận đang củng cố lối suy nghĩ của họ. 2. Xu hướng nhận thức muộn Earl Richardson / EyeEm / Getty Images Xu hướng nhận thức muộn có thể được lý giải đơn giản như việc mọi người có thể dự đoán được kết quả một sự kiện ngẫu nhiên nào đó. Trong một thí nghiệm tâm lý học cổ điển, các sinh viên đại học được yêu cầu dự đoán liệu họ có nghĩ rằng vào khoảng thời gian đó, ứng cử viên Clarence Thomas có khả năng trở thành thành viên của Tòa án Tối cao Hoa Kỳ hay không. Trước khi cuộc bỏ phiếu Thượng viện diễn ra, 58% sinh viên nghĩ rằng Thomas sẽ được chọn. Nhưng khi cuộc bầu cử kết thúc, các sinh viên được thăm dò ý kiến một lần nữa và 78% trong số cho biết họ đã thừa biết trước rằng Thomas sẽ nhận được nhiều phiếu bầu. Dấu hiệu của xu hướng này thường thể hiện ở chỗ khi mọi người nhìn lại một sự kiện đã diễn ra, họ đều tin rằng họ đã hiểu hết về chúng từ lâu. Sau các kỳ thi, sẽ có nhiều học sinh nhìn lại các câu hỏi trong bài làm và thốt lên rằng “Câu này mình biết làm!”, “Mình biết đáp án câu này!” Nhưng trong thời gian làm bài các học sinh đó lại khoanh lụi hoặc chừa trống những câu hỏi đó. Các nhà đầu tư cũng thường xảy ra tình trạng này, họ tin rằng họ có thể dự đoán chính xác được những công ty công nghệ nào sẽ dẫn đầu lĩnh vực. Sự nhận thức muộn này xuất hiện bởi sự kết hợp của nhiều lý do, bao gồm khả năng “đánh giá sai” các dự đoán trước đó, xu hướng nhìn nhận lại các sự kiện như một điều không thể tránh khỏi và niềm tin vào khả năng có thể dự đoán trước được kết quả của một số chuyện. 3. Hiệu ứng neo Ấn tượng đầu tiên Stockbyte / Getty Images Chúng ta cũng có xu hướng bị ảnh hưởng quá mức bởi những thông tin đầu tiên được tiếp cận, một hiện tượng được gọi là sai lệch neo hoặc hiệu ứng neo. Ví dụ, con số đầu tiên được đưa ra trong một cuộc đàm phán giá cả thường trở thành điểm neo mà từ đó sẽ được sự kiện tiếp theo dựa vào. Trong một thí nghiệm, trước tiên người tham gia buộc phải chọn một con số ngẫu nhiên, sau đó sẽ được hỏi các câu hỏi không liên quan đến nhau ví dụ “như có bao nhiêu quốc gia ở Châu Phi” và các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng con số được chọn từ trước đó sẽ ảnh hưởng một phần không nhỏ đến các câu trả lời tiếp theo. Sự thiên vị nhận thức này không chỉ ảnh hưởng đến những quyết định trong cuộc sống như đàm phán lương hoặc mặc cả giá tiền. Ngoài ra, cũng có rất nhiều đề cập đến việc bác sĩ sẽ dễ bị dính phải “sai lệch neo” khi chuẩn đoán cho bệnh nhân. Các bệnh nhân đầu tiên sẽ thường tạo một “ấn tượng neo” trong tiềm thức của người bác sĩ và điều này có thể ảnh hưởng đến kết quả của tất cả ca chẩn đoán diễn ra phía sau. Đó là lý do vì sao hầu hết các bác sĩ đều yêu cầu bạn diễn tả lại tình trạng bệnh của cơ thể lại từ đầu mặc dù mọi thứ đã được ghi chép rõ ràng trên hồ sơ. 4. Hiệu ứng thông tin sai lệch Tiburon Studios / E+ / Getty Images Ký ức của chúng ta về những sự kiện cụ thể thường có xu hướng bị ảnh hưởng nặng nề bởi những điều phát sinh sau sự kiện đó, hiện tượng này được gọi là hiệu ứng thông tin sai lệch. Một cá nhân chứng kiến một cảnh tai nạn giao thông hoặc vô tình thấy được quá trình gây án của một tên tội phạm đều thường cho rằng họ đã tận mắt chứng kiến mọi thứ rất rõ ràng, nhưng các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng ký ức của chúng ra rất dễ bị ảnh hưởng bởi những điều nhỏ nhặt xung quanh. Trong một thí nghiệm kinh điển được thực hiện bởi chuyên gia Elizabeth Loftus, mọi người được cho xem một đoạn video về một tai nạn giao thông và sau đó cho tiến hành phỏng vấn bằng hai câu hỏi đơn giản “Hai chiếc xe ô tô chạy nhanh như thế nào khi chúng va chạm?” hoặc “Hai chiếc xe chạy nhanh như thế nào khi tông nhau?” Một tuần sau những người làm chứng mới được hỏi hai câu hỏi này và các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra đã có nhiều sự thay đổi nhỏ nhặt trong cách họ trả lời, bởi vì họ đang trả lời về điều mà họ không thật sự tận mắt chứng kiến. Khi được hỏi có ai trong số họ thấy có mảnh kính vỡ văng ra không thì những người được hỏi câu “tông nhau” có xu hướng trả lời không chính xác câu hỏi có thấy mảnh kính vỡ nào không. 5. Xu hướng “khán giả – diễn viên” Hill Street Studios / Getty Images Phương thức chúng ta nhận thức mọi người và bình luận về hành động của những người xung quanh có thể liên quan mật thiết với hàng tá lý do khác nhau. Chúng ta thường có xu hướng đổ lỗi cho ngoại cảnh hay các ảnh hưởng từ phía bên ngoài. Bạn có thể than phiền rằng mình đã vô tình phá hỏng cuộc họp bởi vì bạn chưa quen múi giờ, bạn bị rớt môn là vì giáo viên ra đề quá khó. Tuy nhiên, khi xét đến hành động của người khác, chúng ta thường xác định rằng lỗi là ở cách hành xử của họ. Sinh viên thuyết trình không tốt bởi vì họ lười và không cố gắng không phải bởi vì cậu sinh viên đó bị lệch múi giờ, học sinh làm bài kiểm tra không tốt bởi vì chúng không thông minh và thiếu tư duy và chắc chắn không phải là vì chúng phải làm bài kiểm tra với nhiều câu hỏi hóc búa giống như bạn. 6. Hiệu ứng đồng thuận sai Jade / Blend Images / Getty Images Mọi người đều có xu hướng quan tâm quá mức hoặc đánh giá quá cao những người đồng ý với suy nghĩ, cách cư xử, quan điểm và giá trị đã có của họ, thiên hướng này được biết với tên gọi hiệu ứng đồng thuận sai. Nó có thể khiến mọi người suy nghĩ sai lệch rằng những người khác đều tán thành với mình và thậm chí là tự đánh giá quá cao ý kiến của chính mình. Các nhà nghiên cứu tin rằng hiệu ứng đồng thuận sai này xảy ra với rất nhiều lý do. Đầu tiên, những người này thường dành hầu hết thời gian với gia đình, bạn bè và giữa họ đều đồng quan điểm và suy nghĩ với nhau. Do đó, chúng ta bắt đầu lầm tưởng rằng lối suy nghĩ này của họ cũng thuộc số đông, nghĩ rằng hầu hết mọi người khác dù không thân quen cũng sẽ có đồng tư tưởng như vậy. Một lý do khác nhưng là điều có một số ảnh hưởng tốt đẹp đến sự tự tin của chúng ta đó là lối suy nghĩ người khác cũng như mình. Nó cho phép chúng ta cảm thấy “bình thường” và duy trì một cái nhìn tích cực về bản thân trong các mối quan hệ với người khác. 7. Hiệu ứng “hào quang” Boy_Anupong / Getty Images Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng học sinh thường có xu hướng đánh giá một giáo viên có thông minh, tốt bụng và hài hước hay không đều dựa vào ngoại hình. Thiên hướng này có một sức ảnh hưởng vô cùng lớn đến với xã hội ngày nay. Ví dụ, khi đi xin việc, ai có ngoại hình thu hút hơn thường sẽ nhận được nhiều lời khen và sự tin tưởng như họ là những người thông minh hay thậm chí là có năng lực phù hợp cho công việc. Được biết như là một sự thiên vị về ngoại hình hoặc “cái đẹp thường là cái tốt”, chúng ta thường bị ảnh hưởng hoặc áp dụng lên người khác hầu như mỗi ngày. Hãy nghĩ về một sản phẩm được quảng cáo trên tivi, một phụ nữ sang trọng quyến rũ, tự tin, có phong cách ăn mặc bắt mắt với một cô gái không biết cách ăn mặc và luộm thuộm. Đâu sẽ là ngoại hình gây ấn tượng với bạn hơn, đâu sẽ là sản phẩm bạn sẵn sàng bỏ tiền ra mua? 8. Xu hướng tự phục vụ Westend61 / Getty Images Một thiên hướng ma lanh khác có thể gây lệch lạc suy nghĩ của bạn đó là thiên hướng tự phục vụ. Về cơ bản, mọi người đều muốn nhận công về mình khi thành công nhưng mọi việc sẽ thay đổi nếu họ gặp thất bại, họ thất bại luôn bởi vì những nguyên nhân xung quanh. Khi một dự án đang diễn ra vô cùng tốt đẹp, chắc chắn bạn sẽ cho rằng mình là một nhân viên làm việc vô cùng chăm chỉ. Nhưng khi kết quả dần chuyển xấu, bạn thường đổ lỗi cho hoàn cảnh hoặc cũng có thể vì may mắn không đến với mình. Thiên hướng này thường đóng một vai trò rất quan trọng, nó bảo vệ lòng tự trọng của chúng ta. Tuy nhiên, lối suy nghĩ này cũng có thể gây nên hậu quả nghiêm trọng như luôn đổ lỗi cho người khác về thiếu sót của chúng ta. 9. Hiệu ứng Heuristic – Lối tắt cho tâm trí Tara Moore / Getty Images Sau khi đọc quá nhiều tin tức về việc xe hơi bị mất cắp trong khu vực của bạn, bạn sẽ nghĩ rằng “trộm cắp bây giờ diễn ra nhiều quá” nhưng thực tế có thể không phải là như vậy. Xu hướng này thường đánh giá khả năng xảy ra của một việc dựa trên các ví dụ thực tế được chúng ta tiếp nhận như là một lối tắt của suy nghĩ. Lối suy nghĩ rút gọn của bộ não này được tạo ra để giúp tiết kiệm được thời gian khi chúng ta không muốn mất quá nhiều thời gian để tìm hiểu về một việc có thể tìm ẩn nguy cơ. Hiệu ứng Heuristic thường dắt chúng ta đi sai hướng, đưa ra những đánh giá tồi tệ và các quyết định không đúng đắn. Người hút thuốc sẽ không bao gì biết được rằng có nhiều người chết vì những bệnh liên quan tới hút thuốc, họ quá xem thường các tác hại to lớn của hút thuốc. Ngược lại, nếu bạn có hai chị em gái và có năm người hàng xóm, tất cả họ đều mắc bệnh ung thư vú, bạn sẽ tin rằng tỷ lệ mắc bệnh này sẽ cao hơn những số liệu được các nhà khoa học đưa ra. 10. Xu hướng lạc quan Hero Images / Getty Images Xu hướng này bắt nguồn từ những trải nghiệm vốn có của chúng ta. Quan trọng hơn nữa, chúng ta thường quá vô tư lạc quan về quyền lợi, lợi ích của chính mình. Chúng ta đánh giá quá cao khả năng xảy ra của những điều tốt đẹp trong khi lại đánh giá quá thấp về những việc tiêu cực sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống, giống như ly hôn, mất việc, bệnh tật hoặc cái chết xảy ra với mọi người. Sự lạc quan không thực tế này thực sự ảnh hưởng đến cuộc sống, khiến mọi người không màng tới các hiểm họa sức khoẻ như hút thuốc, ăn uống thất thường, không đủ chất hoặc không cài dây an toàn khi ngồi trên xe ô tô. Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng xu hướng lạc quan này rất khó để phòng tránh. Nhưng mặt lợi của xu hướng lạc quan này giúp tạo ra cảm giác hào hứng chờ đợi tương lai, mang lại cho mọi người hy vọng và động lực họ cần để theo đuổi mục tiêu của mình. Vì vậy, trong khi nhiều người lo sợ rằng những thiên kiến nhận thức có thể làm sai lệch suy nghĩ của chúng ta và dẫn đến những quyết định tồi tệ, nhưng không phải lúc nào chúng cũng hoàn toàn không đem lại lợi ích gì. Những thành kiến được nêu trên xuất hiện rất phổ biến và ảnh hưởng khá nhiều đến suy nghĩ của mọi người trong xã hội. Chúng ta khó có khả năng để phòng tránh được hết chúng, vì không một ai có thể có một cái đầu lạnh để suy nghĩ mọi quyết định mà không có một sự thiên vị nào. Nhưng khi bạn nắm được những dấu hiệu và biểu hiện cơ bản của chúng, bạn có thể giảm thiểu được những tác hại tiêu cực của những thiên hướng lệch lại này gây ra. Theo verywellmind Editor Quỳnh/ Beta Phi Phi Ly của anh? Tất nhiên là không! Ôn Thư Du xua tay tứ tung, vội vàng nuốt rượu trong miệng muốn giải thích, kết quả là vị cay kích thích của rượu nổ tung nơi đầu lưỡi, thiêu đốt một đường dọc theo khoang miệng từ cổ họng chạy thẳng đến dạ dày. Cô không thể kiềm chế bụm mặt ho khan vài cái, khi mặt đỏ lên, đáy mắt cũng ngập nước. Cay quá! “To gan như vậy?” Cô nghe được anh bật cười trêu chọc “Lén uống rượu không nói, đã vậy còn uống ực như uống nước lã”. Độ rượu cao kết hợp với sự bức bối, cả người Ôn Thư Du trong ngoài đều nóng rực. Vậy mà anh lại quay về đúng lúc này, tóm sống được cô! Mặc dù cô chỉ nếm một chút, nhưng tác dụng mạnh mẽ mãi vẫn chưa chậm lại. Cô lặng lẽ hít thở sâu để giảm bớt tác động của rượu, đồng thời nhanh chóng đặt ly xuống bàn như vừa trộm làm điều gì đó khuất tất. “Cái ly chưa bị dùng qua mà”. Giọng nói của cô vẫn vương chút khàn và run rẩy do tác dụng chậm của rượu “Là em mới lấy!”. Nói xong, cô lại nhanh chóng xoay người cầm lấy bình rượu, lộ ra cái ly phía sau “Thật đấy! Của anh ở đây này”. Ánh mắt cô gái nhỏ to tròn tha thiết, vội vàng muốn chứng minh sự trong sạch của mình. Lương Yến Tân liếc về phía bàn thấp, bình rượu dịch sang một bên, lộ ra chiếc ly anh vừa dùng, bên trong vẫn còn chút rượu Whiskey. “Dùng rồi cũng không sao”. Ôn Thư Du ngập ngừng, vẻ mặt cứng đờ, ngơ ngác nhìn vào khuôn mặt người kia. … Hả? Anh nói “Dùng rồi cũng không sao?”. Tức là dùng ly anh đã uống sao? Nhận ra người đàn ông vừa nói cái gì, gương mặt cô vừa mới khôi phục như bình thường lại đỏ bừng trong nháy mắt. Không biết có phải do tác dụng của rượu hay không, chẳng mấy chốc cả người cô nóng rực lại choáng váng, tay chân bắt đầu mềm nhũn vô lực. Người đàn ông vốn đang dựa vào khung cửa nhìn cô, thấy vậy thoáng nhướng mày. Anh quan sát cô một lát, bỗng nhiên giơ tay lên đỡ trán, cười khẽ một tiếng, vẻ mặt mang theo sắc thái xấu xa vô lại “Ý anh là anh lấy thêm một cái nữa không phải là được rồi sao. Em đang nghĩ gì vậy? Cô bé”. Giọng điệu thản nhiên nhưng lại giống như thứ gì đó nổ tung bên tai, sau gáy Ôn Thư Du tê dại, nhất thời ngượng ngùng không biết ứng phó thế nào với người đàn ông này. “Em không phải…”. Cô thốt lên phản bác, giọng nói và sức lực ngày càng yếu. Mất mặt quá… Cô lại suy nghĩ lệch lạc sang hướng khác, còn tưởng rằng ý của anh là vậy nữa chứ. Bỗng nhiên, hành lang ngoài cửa truyền đến tiếng bước chân. Ôn Thư Du ngẩn người, đoán được có lẽ là Ôn Lãng Dật quay lại nên vội vàng đặt ly thủy tinh trở về vị trí, do dự một lát thì vội vàng nhìn người đứng phía cửa năn nỉ “Có thể đừng nói cho anh em biết được không?”. Anh không tỏ rõ ý kiến, nhấc chân đi thẳng tới bên cạnh cô rồi dừng lại, sau đó hơi cúi xuống. Hơi thở của cô ngưng trệ trong tích tắc, cơ thể lập tức cứng đờ. Người đàn ông rũ mắt xuống, đưa tay cầm lấy ly thủy tinh cô đã dùng rồi trở về vị trí. Cổ tay lắc ly rượu, đổ phần rượu còn sót lại vào ly rượu anh đang dùng, cuối cùng mới đặt ly lại vào chỗ cũ. “Cộp” một tiếng, âm thanh thủy tinh va chạm với gỗ đặc vang lên. Anh nghiêng đầu nâng mắt lên liếc về phía cô, đáy mắt hiện lên ý cười vụn vặt “Trẻ con đừng lén lút làm chuyện xấu”. Mùi rượu khiến người ta say mê trên người anh quanh quẩn bên chóp mũi, có thể thấy được vừa rồi chắc chắn anh đã uống không ít. Nói xong, anh đút tay vào túi quần, xoay người lười biếng dựa vào ghế sô pha. “Miên Miên?” Tiếng bước chân đến gần cửa. Ôn Thư Du nhanh chóng xoay người lại, Ôn Lãng Dật đẩy cửa tiến vào, lắc lắc cuốn album trong tay “Bữa trưa đã chuẩn bị xong rồi, xuống ăn cơm đi”. … Mọi người sôi nổi ngồi quây quần quanh bàn ăn. Ôn Dược liếc mắt nhìn đứa con trai thứ hai, theo thói quen muốn dạy bảo vài câu “Ôn Trị Nhĩ, con nhìn con kìa, lúc bằng tuổi con bây giờ thì anh trai con đã xử lý việc kinh doanh rồi, còn con thì sao? Vừa rồi bọn họ nói chuyện công việc trong thư phòng, kết quả con lại chỉ biết đến chiếc xe kia”. “Anh ấy là anh ấy, con là con, hơn nữa ai chả có sở thích; nói đến xe, anh Yến Tân chơi còn nhiều hơn con”. Nói đến chủ đề hứng thú, Ôn Trị Nhị lập tức quay ngoắt sang nói “Anh Yến Tân, chiếc xe mới mua của em mang đi nâng cấp rồi, nhưng mà vẫn thấy thiếu gì đó, anh cho em vài ý kiến đi?”. Trong mắt Ôn Dược, những lời này của Ôn Trị Nhĩ giống như đang cãi lại, nhưng vì hỏi đến Lương Yến Tân nên ông cũng không tiện nói gì nữa. “Xe gì?” Lương Yến Tân ngước mắt lên. Ôn Trị Nhĩ hào hứng mô tả chiếc xe. Ôn Thư Du im lặng ngồi một chỗ, rũ mắt lắng nghe giọng nói và ngữ điệu nhàn nhạt của người đàn ông ngồi chếch phía đối diện. Cô không nghe rõ những lời anh nói nhưng điều đó không mấy cản trở cô, chỉ nghe thôi đã cảm thấy rất thỏa mãn. “Chỗ của tôi có một chiếc sửa xong rồi, cho cậu lái nhé?”. “Thật sao?”. Ôn Trị Nhĩ háo hức kích động, nhất thời cảm thấy mỹ mãn “Anh Yến Tân, cảm ơn nhé”. “Yêu xe…”. Lương Yến Tân kéo giãn khóe môi “… thì nhớ nâng niu nó đấy”. “Yên tâm đi!”. Xuất phát từ thói quen, sau khi bắt đầu bữa trưa, mọi người chỉ thỉnh thoảng nói chuyện vài câu; nhưng mặc dù như vậy thì Ôn Thư Du cũng có thể căn cứ vào những cuộc đối thoại nhỏ nhặt này để biết không ít chuyện về anh. Ví dụ như nhà họ Lương có rất nhiều sản nghiệp, bao gồm nhiều lĩnh vực liên quan đến nhau; nhưng dường như anh lại không hứng thú lắm, chỉ quan tâm đối với hạng mục kinh doanh mà anh thấy thích. Hay ví dụ như chuyện bố mẹ anh định cư trong cùng một tỉnh với anh, thỉnh thoảng mới gặp anh một lần. Và cả chuyện hiện giờ bên cạnh anh vẫn không có người phụ nữ nào. Cô cũng không nghĩ sâu xa rốt cuộc vì sao mình lại quan tâm đến chuyện này, đáy lòng mơ hồ nảy sinh sự phấn khích tinh tế khó thấy được. Để tránh bị người nhà phát hiện ra điều gì bất thường, cô vội vàng cầm thìa đưa đến bên môi che giấu biểu cảm của mình. Bữa ăn gần kết thúc, mọi người mới nói chuyện nhiều hơn. Lúc này, đề tài của cuộc nói chuyện chuyển đến Ôn Thư Du, người vẫn luôn vùi đầu im lặng ăn cơm. “Miên Miên, sao hôm nay con không nói câu nào thế?”. Ôn Dược chỉ sợ mọi người mải mê trò chuyện mà bỏ quên mất con gái nhỏ. Ôn Thư Du ngẩng đầu lên, chớp mắt như không “Con, con không có gì muốn nói”. “Hôm nay Miên Miên ngoan đến nỗi con cũng không quen lắm”. Ôn Trị Nhĩ cười trêu chọc “Bình thường em cứ phải bắt chước bố đâm chọc anh mấy câu, hôm nay lòng tốt trỗi dậy muốn tha cho anh hả?”. Ôn Thư Du tức giận, không rõ tại sao lần nào anh hai cũng phải bóc mẽ cô trước mặt người kia. Đúng lúc cô muốn mở miệng cãi lại, Ôn Lãng Dật phía đối diện cũng nở nụ cười “Đó là Miên Miên có lòng, không làm em xấu hổ trước mặt Yến Tân”. “Không đúng, em lại cảm thấy Miên Miên sợ anh Yến Tân. Anh nhìn đi, mỗi lần anh Yến Tân có mặt là em ấy đều căng thẳng đờ đẫn, khép nép e thẹn, đặc biệt ngoan ngoãn, đặc biệt nghe lời”. “Em căng thẳng lúc nào!”. “Được được được, là anh nói bậy”. Ôn Lãng Dật bưng cốc lên uống một ngụm nước, mỉm cười tỏ vẻ đồng ý và hài lòng với lời nói của Ôn Trị Nhĩ “Yến Tân, có lẽ là trông anh quá hung dữ nên không được các em gái nhỏ yêu thích”. Không được em gái nhỏ yêu thích. Nghe thấy lời này, Ôn Thư Du chột dạ nhìn về phía người kia. Anh rũ mắt mỉm cười, nhướng mày hờ hững không để ý đến lời trêu chọc của mọi người. Nhìn từ góc độ này, đường nét khuôn mặt của người đàn ông rất sắc nét, nhất là khóe mắt sâu thẳm kết hợp với sống mũi cao thẳng nối liền thành đường cong tinh xảo, hàng mi dài rậm, gương mặt đặc biệt anh tuấn. Có vẻ nhận thấy ánh mắt của cô, anh bỗng dưng ngước mắt lên. Ôn Thư Du nhất thời hoảng hốt buột miệng nói “Không… không có hung dữ”. Người đàn ông nhìn chằm chằm vào cô rồi mỉm cười nhẹ nhàng. Trái tim Ôn Thư Du đập như trống trận, nín thở nắm chặt tay nở một nụ cười nhạt với anh. Cô không muốn để mọi người thấy rõ mình căng thẳng đến vậy. Cũng may mọi người không tiếp tục đề tài này nữa, nhanh chóng chuyển sang chủ đề khác. “Yến Tân, “Vô Giới” dưới danh nghĩa của cháu có phải đã hoàn thành rồi không?”. Ôn Dược hỏi “Nghe nói gần đây cháu dành phần lớn thời gian ở Vân Thành”. Ôn Thư Du vểnh tai lên nghe. “Cơ bản đã hoàn thành”. Lương Yến Tân gật đầu “Đã cân nhắc đưa vào sử dụng, nhưng giai đoạn đầu chỉ mở cửa cho người quen biết”. Ôn Trị Nhĩ nổi hứng “Thật sao? Thế là bọn em có thể vào chơi trước vài ngày như anh nói đúng không”. “Chỉ mở cửa cho người quen biết à?”. Ôn Dược đăm chiêu, bỗng nhiên lại mỉm cười “Yến Tân, chú lại có một mối làm ăn… à không, xem như có một việc muốn cháu giúp một tay. Nhưng hôm nay là ngày mọi người tụ họp, trên bàn ăn không nói chuyện công việc, hôm khác chúng ta nói chuyện nhé?”. Ôn Thư Du nghe được, suy nghĩ thoáng chốc rơi vào mảnh lưới giăng mù mịt. Nhưng cô không phải đợi quá lâu, sau lần gặp mặt này, cô đã biết được chuyện nhắc trên bàn ăn khi đó là chuyện gì. “Anh, anh nói trại hè em mà báo danh thay đổi địa chỉ hả?”. “Không tính là thay đổi, địa chỉ ban đầu cũng chỉ do nhà trường đề xuất thôi”. Cô “Ồ” một tiếng rồi ngồi xuống ghế sofa, hai tay bê một cốc soda quả mọng ướp lạnh, thuận miệng hỏi “Thế đổi sang đâu ạ?”. “Vô Giới”. Ôn Thư Du vừa uống vừa gật đầu, nhưng rất nhanh đã sửng sốt, ngẩng đầu nhìn về phía Ôn Lãng Dật “Vô Giới?”. “Sao vậy?”. Đối phương mỉm cười “Bố cân nhắc đến an toàn, môi trường xung quanh và sự riêng tư của trại hè nên cố ý nói với Yến Tân, để anh ấy giúp một tay”. Trại hè sẽ được tổ chức ở đó sao? Nghĩ đến điều này, trái tim Ôn Thư Du ngây ngốc nhảy loạn, tựa như ly thủy tinh trong tay, vừa thả mấy quả mọng vào trong lại đột nhiên đổ thêm soda, bong bóng sôi trào, quả mọng thích thú va chạm vào nhau. > Bạn có biết suy nghĩ cũng ảnh hưởng tới sức khỏe tinh thần và thể chất của bạn? Suy nghĩ theo hướng tích cực và lạc quan sẽ mang đến cho bạn một nội tâm an hòa và cơ thể tràn trề sức sống. Nhưng suy nghĩ lệch lạc lại khiến bạn có cái nhìn tiêu cực về bản thân và những người xung quanh. Vậy, làm sao để nhận biết những suy nghĩ lệch lạc ấy? Dưới đây là 15 lối suy nghĩ lệch lạc được giải thích trong cuốn sách “Thoughts and Feelings Taking Control of Your Moods and Your Life” tạm dịch Suy nghĩ và cảm xúc Làm chủ tâm trạng và cuộc sống của bạn do các tác giả Matthew McKay PhD, Martha Davis PhD, và Patrick Fanning nghiên cứu và trình bày. Bạn tập trung vào các chi tiết tiêu cực và phóng đại chúng lên, cùng lúc đó bỏ ra ngoài mọi khía cạnh tích cực của sự việc. Một chi tiết đơn lẻ có thể được chọn ra, và rồi toàn bộ sự việc sẽ mang màu sắc của chi tiết đó. Khi bạn tách riêng những điều tiêu cực khỏi bối cảnh, bạn sẽ khiến chúng lớn hơn và tồi tệ hơn so với thực tế. Mọi thứ đều đen hay trắng, tốt hay xấu; bạn phải là người hoàn hảo, nếu không thì là thất bại… không có vị trí ở giữa, không có sự trung dung. Bạn đi đến kết luận chung dựa trên một sự kiện đơn lẻ hoặc một ít chứng cứ. Nếu điều gì xấu xảy ra một lần, bạn sẽ cho rằng nó lại tiếp tục nhiều lần xảy ra. “Luôn luôn” và “không bao giờ” là những dấu hiệu cho thấy bạn đang suy nghĩ theo lối này. Kiểu suy nghĩ vội vàng có thể đưa đến một cuộc sống bị hạn chế, bởi bạn tránh các thất bại trong tương lai chỉ dựa trên một sự việc, sự kiện đơn lẻ. Không cần mọi người lên tiếng, bạn đã biết họ đang có cảm giác gì và lý do tại sao họ lại hành động theo cách đó. Đặc biệt, bạn có khả năng tiên đoán mọi người có cảm nhận như thế nào về bạn. Việc đọc trước suy nghĩ phụ thuộc vào một quá trình gọi là “phép chiếu”. Bạn tưởng tượng rằng mọi người cũng cảm nhận và phản ứng với mọi thứ giống như bạn. Vì vậy, bạn không quan sát hay lắng nghe đủ cẩn thận và không nhận ra rằng họ thực sự có khác biệt. Những người đọc trước suy nghĩ sẽ đi đến các kết luận chủ quan, nhưng lại không kiểm tra xem liệu điều đó có đúng với những người khác hay không. 5. Biến mọi thứ thành hiểm họa Bạn kì vọng thảm họa sẽ xảy ra. Bạn chú ý hoặc nghe về một vấn đề và rồi bắt đầu nghĩ “điều gì sẽ xảy ra nếu…” Điều gì sẽ xảy ra nếu bi kịch ập đến? Điều gì sẽ xảy ra nếu chuyện tồi tệ đến với tôi?… Nghĩ rằng những điều mọi người làm hoặc nói đều là một loại phản ứng nào đó đối với bạn. Bạn cũng so sánh bản thân mình với những người khác và cố xác định xem ai thông minh hơn, ai ưa nhìn hơn, 7. Nhầm lẫn về khả năng kiểm soát Nếu bạn cảm thấy mình bị kiểm soát quá nhiều bởi các yếu tố bên ngoài, bạn sẽ nhìn nhận bản thân là bất lực, nạn nhân của số phận. Ngược lại, nếu bạn đặt cho mình quá nhiều sự kiểm soát, bạn có xu hướng trách nhiệm cho nỗi đau và hạnh phúc của mọi người xung quanh. 8. Nhầm lẫn về sự công bằng Bạn cảm thấy bực bội vì cho rằng mình biết thế nào là công bằng, nhưng những người khác lại không đồng ý với bạn, hay không hành xử giống như quan điểm “công bằng” của bạn. Bạn cho rằng người khác phải chịu trách nhiệm cho những đau khổ của bạn, hoặc ngược lại, đổ lỗi cho bản thân về mọi vấn đề. Thông thường, đổ lỗi là hành động khiến người khác phải chịu trách nhiệm cho những lựa chọn và quyết định của cá nhân bạn. Trong các hệ thống đổ lỗi, bạn từ chối quyền và trách nhiệm của mình để nhấn mạnh nhu cầu của bản thân, từ chối, hoặc bỏ đi nơi khác để tìm những gì bạn muốn. Bạn có cả một danh sách các quy tắc cứng nhắc quy định bạn và những người khác nên hành xử ra sao. Những ai phá vỡ quy tắc này sẽ khiến bạn tức giận, và bạn cảm thấy tội lỗi nếu chính mình vi phạm nguyên tắc đó. 11. Tư duy dựa trên cảm xúc Bạn tin rằng những gì bạn cảm nhận là hoàn toàn đúng. Nếu bạn cảm thấy ngớ ngẩn và nhàm chán, vậy nghĩa là bạn thật sự ngớ ngẩn và nhàm chán. Nếu bạn cảm thấy tội lỗi, vậy chắc chắn bạn đã làm điều gì đó sai trái. Vấn đề của “tư duy theo cảm xúc” là xúc cảm của bạn có tương tác và tương quan với quá trình tư duy. Vì vậy, nếu bạn có những niềm tin và suy nghĩ lệch lạc thì xúc cảm của bạn sẽ phản ánh những điều lệch lạc đó. 12. Ảo tưởng thay đổi người khác Bạn mong đợi người khác sẽ thay đổi để phù hợp với bạn, chỉ cần bạn đủ gây áp lực hoặc chiều chuộng họ. Bạn cần phải thay đổi mọi người bởi hy vọng được hạnh phúc của bạn dường như hoàn toàn phụ thuộc vào họ. Nhưng sự thật là, người duy nhất bạn có thể kiểm soát hoặc có hy vọng thay đổi là chính bản thân bạn. Nhận định ẩn bên dưới lối nghĩ này là bạn cho rằng hạnh phúc của bạn phụ thuộc vào hành động của người khác. Nhưng thực tế là hạnh phúc của bạn phụ thuộc vào hàng nghìn quyết định lớn nhỏ mà bạn đưa ra trong cuộc sống. Bạn khái quát một hoặc hai phẩm chất ở bản thân hoặc người khác thành một nhận định tiêu cực cho toàn thể. Dán nhãn toàn thể sẽ bỏ qua tất cả bằng chứng trái chiều, tạo nên một cái nhìn rập khuôn và một chiều về thế giới. Dãn nhãn cho bản thân có thể gây tác động tiêu cực đến sự tự tin của bạn; trong khi dán nhãn lên những người khác có thể dẫn tới nhận định bộp chộp, các vấn đề về mối quan hệ, và thành kiến. Bạn liên tục xem xét để chứng tỏ rằng ý kiến và hành động của bản thân là chính xác. Sai trái là điều không thể chấp nhận được và bạn sẽ làm mọi cách để chứng minh sự đúng đắn của mình. 15. Ảo tưởng về phần thưởng Bạn mong đợi tất cả mọi hi sinh và từ bỏ lợi ích của mình sẽ được đền đáp, như thể có ai đó đang ghi sổ cho bạn. Bạn sẽ cảm thấy cay đắng khi phần thưởng không đến như kì vọng. Vấn đề chính là, mặc dù bạn luôn làm “điều tốt”, nhưng bạn lại không thực sự đặt tâm vào đó, bạn chỉ đang làm tổn hại bản thân cả về thể chất lẫn tinh thần.

suy nghĩ lệch lạc